Taxonomie
De bessen van de cranberrystruik noemen we Vaccinium macrocarpon. Het behoort tot de heidekruidfamilie of Ericaceae. Afhankelijk van het preparaat zit er het vruchtvlees, sap, zaden en/of schil in.
Adviezen inname Cranberry
Over het algemeen heeft onderzoek aangetoond dat het nemen van 500-1.500 mg gedroogd cranberrypoeder per dag urineweginfecties voorkomt. Bovendien kan 1.200 mg gedroogd cranberrysappoeder oxidatieve stress verminderen. Een equivalent van 36 mg proanthocyanidines (PACs) per dag wordt voorgesteld als dosis, tot een maximum van 72mg PACs per dag. Maar er is echter geen akkoord over een ideale dosis of toedieningsvorm.
Functie
Volgens het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) is de werking gebaseerd op traditioneel gebruik (TU):
Indication 1: ‘Traditional herbal medicinal product used for relief of symptoms of mild recurrent lower urinary tract infections such as burning sensation during urination and/or frequent urination in women, after serious conditions have been excluded by a medical doctor.’
Indication 2: ‘Traditional herbal medicinal product used for prevention of recurrent uncomplicated lower urinary tract infections in women, after serious conditions have been excluded by a medical doctor.’
Terugkerende infecties betekent 3 of meer infecties gedurende het laatste jaar of 2 infecties gedurende het laatste halfjaar.
Deze werking is te danken aan:
- antibacteriële werking
- anti-adhesie: verhinderen van aanhechten van bacteriën (voornamelijk E. coli) in blaas en urinewegen.
- anti-oxidatieve werking: vermindering van oxidatieve stress (vandaar onderzoek naar effect op cardiovasculair systeem, cariës, immuunsysteem en kanker)
Actief bestanddeel
De vrucht bevat polyfenolen waaronder proanthocyanidines, flavonolen, quercetine, tannines…. En vele micronutriënten zoals D-mannose, fructose, pectine, vitamines, mineralen…. Proanthocyanidines van het type A (PAC A) zijn voornamelijk verantwoordelijk voor de unieke antimicrobiële en diuretische eigenschappen.
Proanthocyanidines (PAC type A) in cranberry voorkomen dosisafhankelijk dat de belangrijkste veroorzakers van blaasontsteking (uropathogene E. colibacteriën) hechten aan de slijmvliezen van blaas en urinewegen en zich vermeerderen.
Neveneffecten
Het gebruik van veenbessen is niet schadelijk. Er kan ook geen resistentie optreden bij gebruik. Door gebruik van cranberry kan het gebruik van antibiotica bij mensen met recidieven verminderen. Weinig neveneffecten in de praktijk: diarree, nausea, braken, constipatie en dyspepsie worden zeldzaam gerapporteerd. Ook urticaria en rash worden heel zelden gemeld.
Opgelet bij
- nierstenen
- allergie voor aspirine (veenbessen bevatten acetylsalicylzuur)
- overgevoeligheid voor veenbessen
- gelijktijdig gebruik van anticoagulantia
- waarschijnlijk is het veilig bij zwangere vrouwen, maar er ontbreken voldoende veiligheidsgegevens
Bepaalde risicofactoren verhogen de kans op urineweginfectie zoals diabetes, urine-incontinentie, constipatie, reeds een blaasontsteking doorgemaakt het voorbije jaar, weinig drinken, vrouwen in de menopauze en mannen met een vergrote prostaat.